De BoerBurgerBeweging vindt het tijd voor een ‘eerlijk verhaal over de voedselproductie van Nederland’. Goed idee! Hier komt het: we doden 1,5 miljoen kippen, 45.000 varkens en 5.000 koeien per dag. De schijn van de beschaafde veehouderij is de grootste leugen van onze tijd.
Nu de BoerBurgerBeweging zich opmaakt voor haar entree in de provinciebesturen, dringt de onvermijdelijke vraag zich op: hoe zien al die grote plannen van BBB er in de praktijk uit? Hoe ziet ons land er over dertig jaar uit, als we het aan Caroline van der Plas vragen?
Tijdens het verkennen van de BBB-website springt één zin meteen in het oog: ‘Centraal in het BBB-programma staat een eerlijk verhaal over voedselproductie in Nederland.’
Als er één ding is waarmee Nederlanders opgroeien, dan is het wel een flinke portie leugens over de voedselindustrie.
Kinderen zien vrolijke kippen afgebeeld op de ruiten van de dorpsslagerij. Op de laadklep van veewagens prijken huppelende feestvarkens (in de letterlijke zin van het woord). En tijdens het ontbijt worden ze verwelkomd door een goedlachse koe op het melkpak.
De meeste Nederlanders beseffen niet welke weg dieren afleggen voordat ze als speklap, kippenpoot of biefstuk op ons bord belanden. Van jongs af aan wordt ons een sprookjesachtig beeld voorgeschoteld. Een boerderij, dat is een soort kinderboerderij, maar dan met grotere beesten. Een walhalla, waar blije dieren vrij ronddartelen in zonovergoten weilanden.
De bal is rond, kangoeroes kunnen niet achteruit lopen, en boeren behandelen hun dieren met niets dan liefde en respect.
Tot dusver de luchtspiegelingen van de vee-industrie. Dan nu, speciaal voor Caroline van der Plas, het ‘eerlijke verhaal’.
Nederland is vol (met doodongelukkige dieren)
We doden 1,5 miljoen kippen, 45.000 varkens en 5.000 koeien per dag. Het merendeel van deze dieren leidt een erbarmelijk bestaan.
Boeren kweken kuikens in luttele weken tot plofkippen, branden onverdoofd de staarten van biggen af in hermetisch afgesloten stallen, en scheiden pasgeboren kalfjes van hun moeders. Je hoeft geen bomenknuffelaar te zijn om in te zien dat dit barbaars is.
De schijn van een beschaafde veehouderij is de grootste leugen van onze tijd. Zes op de tien Nederlanders zouden willen dat intensieve veehouderij verboden wordt.
En Nederland is, gemeten per vierkante kilometer, het grootste slachthuis van Europa. De helft van ons land wordt opgeslokt door landbouw – vier keer zoveel als bebouwd gebied. Op iedere hectare landbouwgrond proppen we in gewicht vier keer zoveel dieren als in de rest van Europa. Als rechtse politici beweren dat Nederland vol is, hebben ze dus gelijk. Vol met doodongelukkige dieren. Een ware veestapel.
We hebben dat titanische leger aan vee niet nodig om onszelf mee te voeden – twee van de drie geslachte varkens eindigen in het buitenland.
Geen land in de Europese Unie exporteert meer rund- en kalfsvlees dan Nederland.
En ook de rest van de wereld zal niet verhongeren als we hiermee stoppen, want de dieren verbruiken nog meer voedsel dan ze opleveren.
Voedsel uit dieren halen is net zo efficiënt als roeien met een pollepel
Maar: dat is niet het ‘eerlijke verhaal’ waar BBB op doelt.
Volgens haar verkiezingsprogramma is de partij het ‘geheel oneens’ met de stelling dat de overheid moet streven naar een kleinere veestapel. (Verkiezingsprogramma BBB, pagina 50)
Nee, op dat kleine stukje Nederlandse grond moeten we nog decennialang de hoeders zijn van 100 miljoen kippen, 11 miljoen varkens en 4 miljoen koeien.
In de visie van Caroline van der Plas is Nederland het onwrikbare slachthuis van Europa.
Maar wat wil ze hiermee bereiken? Binnen enkele decennia zal het merendeel van ons vlees afkomstig zijn van plantaardige bronnen of laboratoria.
Voedsel uit dieren halen is net zo efficiënt als roeien met een pollepel, en elke efficiëntiewinst gaat ten koste van de toch al minimale levenskwaliteit van deze dieren.
Het is onmogelijk om, tegen de stroom van technologische vooruitgang in, krampachtig aan een grote veestapel vast te houden. Momenteel slurpen landbouwsubsidies 31 procent van het totale EU-budget op.
Als het aan de BBB ligt, blijft de belastingbetaler miljarden betalen om de heilige veehouder in leven te houden.
Het is onduidelijk waarom de kolenboer, de paardenpoepraper en de floppydiskverkoper wel een nieuwe roeping moesten vinden.
Die grote zakken geld kunnen boeren ook helpen hun nieuwe weg te vinden terwijl we de veestapel verminderen, zoals de Partij voor de Dieren voorstelt.
Maar goed, de fractieleider van BBB Overijssel heeft zelf 15.000 kippen.
Een wrede visie op de relatie tussen mens en dier
Stikstofproblematiek mag dan de krantenkoppen domineren – het is verstandig om eens te kijken naar het bredere toekomstbeeld dat BBB voor Nederland schetst.
Hoewel de partij verstandige ideeën heeft over het behoud van publieke voorzieningen op het platteland (die vaak te gemakkelijk verdwijnen) en de onevenredige verdeling van cultuursubsidies (waarbij bijna 80 procent naar de Randstad gaat), is haar visie op de relatie tussen mens en dier niet alleen wreed, maar ook hopeloos achterhaald.
Ook tussen al het gekrakeel over Natura 2000-gebieden, kritische depositiewaarden, habitatrichtlijnen en emissieplafonds is de wanhopige stem van dieren nog te horen. Als je maar bereid bent te luisteren.
Nog een eerlijk verhaaltje: terwijl je deze column las, zijn er in Nederland alweer 5.000 kippen, 150 varkens en 17 koeien gedood.
Is dat de toekomst die we willen?
Door: Simon van Teutem, columnist, gespecialiseerd in politiek. Van Teutem volgt een onderzoeksmaster Europese Politiek aan de universiteit van Oxford en schrijft voor ‘de Correspondent.’
Lees ook: Stikstoffuik versus stikstoffeiten
‘De Stikstoffuik’ trekt links en vooral rechts de aandacht omdat het probeert de actuele stikstofcrisis in een ander daglicht te plaatsen. Het is een rammelend schotschrift, maar levert wel aanknopingspunten om een paar feiten over stikstof en natuur nog eens op een rijtje te zetten.
Lex Schruijer 