Proloog
Al tijdens onze prachtige fietsreis op de Balkan in 2019, besloten we (Bas en ik) om het jaar daarop weer eens te gaan fietsen in Spanje; wat ons betreft het ultieme fietsland. De El Cid route van Burgos, dwars door het binnenland van Spanje naar Valencia: daar hadden we enthousiaste verhalen over gehoord. Dat zou h’m worden!
De route hadden we al uitgestippeld, de gpx-files geladen in onze telefoons en de vliegtickets geboekt. Helaas maakte corona een eind aan de voorpret. Niet alleen in 2020, óók in 2021.
Maar nu, september 2022, zijn we er klaar voor. Spanje here we come!
De route
De route die we gaan fietsen slingert langs plaatsen waar El Cid (Spanjes nationale held) strijd geleverd heeft tegen de moren. Dwars door de binnenlanden van Spanje, over glooiende, barre hoogvlakten en bosrijke hellingen, door vruchtbare valleien en karakteristieke dorpen, langs vlakke sinaasappelplantages tot aan Valencia.
Officieel begint de route in Burgos, maar om daar te komen, zullen we vanuit Bilbao eerst een bergruggetje moeten bedwingen. Dat gaan we doen in twee etappes.

In de coronajaren 2020 en 2021 fietste Bas’ broer Han tijdens meerdaagse fietstochten door Noord Duitsland en Nederland met ons mee. Dat beviel van beide kanten zo goed, dat tijdens deze reis ook Han van de partij is.
Wie was El Cid?
El Cid speelde een belangrijke rol bij het verdrijven van de moren uit Spanje tijdens de zogenoemde conquistadores.
Rodrigo Diaz (El Cid, zoals de Moren hem noemde) werd geboren in 1043 in een dorpje bij Burgos en groeide op aan het hof van Fernando l, koning van Castilië en Léon. Zijn moed en vechtlust vielen al snel op, want al op zijn 17e werd hij tot ridder geslagen.
Na de dood van Fernando (1065) werd het koninkrijk verdeeld tussen diens zonen. Sancho ll werd koning van Castilië en Alfonso Vl van Léon.
In 1072 werd Sancho vermoord in Zamora. Bij gebrek aan erfgenamen wordt Alfonso dan koning van het gehele koninkrijk. Rodrigo, de vaandeldrager van Sancho, verdenkt Alfonso ervan achter de moord te zitten, maar die ontkent dat.
Alfonso vraagt vervolgens Rodrigo bij hem in dienst te komen, want hij heeft hem nodig om zich de moren van het lijf te houden c.q. andere gebieden te ver- of heroveren. Rodrigo voelt daar niks voor. “Maar als ik nu eens toesta, dat je trouwt met mijn nichtje Jimena, wat zeg je dan?” vraagt Alfonso. Tsja, dan gaat El Cid door de knieën. Jimena is namelijk een bloedstollend mooie meid (in de gelijknamige film gespeeld door Sophia Loren. Nou, dan weet je het wel) en Rodrigo is ook maar een man…
Tussen Alfonso en Rodrigo heeft het echter nooit zo geboterd. Tot drie keer toe viel Rodrigo in ongenade, maar telkens wanneer Alfonso Rodrigo nodig had om weer eens op oorlogspad te gaan, werden geschillen bijgelegd.
Uiteindelijk staat Alfonso oogluikend toe, dat onze held bestuurder wordt van Valencia. De vele belegeringen van deze stad door de moren worden vakkundig door Rodrigo afgeslagen.
In 1099 voelt Rodrigo zijn einde naderen. Hij sterft in de armen van zijn geliefde, juist op het moment dat een moorse vloot de stad nadert. De Moren denken dat Valencia nu gemakkelijk in te nemen is, maar de slimme Jimena verzint een list. Het lichaam van El Cid wordt gebalsemd en op zijn trouwe paard Bavieca gehesen. Wanneer de legendarische El Cid, gewapend met zijn zwaard Tizona en gevolgd door een stoet soldaten de moren tegemoet rijdt, gaan die er als een haas vandoor.
Gezeten te paard maakt het lijk van El Cid daarna een triomftocht door Spanje, langs de vele plaatsen waar strijd geleverd is met de moren. Om uiteindelijk tien jaar opgesteld te worden naast het altaar van een klooster in de buurt van Burgos.
De overblijfselen van El Cid en zijn geliefde Jimena bevinden zich nu in een praalgraf in de kathedraal van Burgos.
Dag 1: 14 september
Heveadorp – Eindhoven Airport – Bilbao
Stalen zenuwen vereist
“Meld je op de luchthaven niet eerder dan drie uur voor vertrek,” luidt het advies. Ik liet me toch maar wat vroeger dan nodig uitzwaaien door Marry, want ook met de NS van tegenwoordig weet je het maar nooit.
Het valt mee. Van de drie fietsvrienden arriveer ik als eerste, ruim vier uur voordat we de lucht in gaan op Eindhoven airport, dus tijd genoeg. Ook Han is royaal op tijd. Vanuit de McDonalds tegenover de vertrekhal stellen we tevreden vast, dat de drukte wel meevalt. Heel wat anders dan dat gekkenhuis op Schiphol. Als Bas zich drie uur voor vertrek meldt zijn we compleet. Op naar de vertrekhal.
Het is inmiddels wel veel drukker geworden… Nu snel de fietsen inpakken voor de vlucht. Dat trekt, zoals we gewend zijn, veel bekijks. “Dat hebben jullie vaker gedaan, zo te zien,” zegt een van de toeschouwers. Inderdaad.

Daar komt een juffrouw, met een gezicht dat op oorlog staat, op ons af. “Zo mogen die fietsen niet vervoerd worden. Fietsen moeten in een doos, of in een fietskoffer.” “Maar zo hebben we de fietsen al vaker vervoerd en op de site van Transavia staat duidelijk: fiets in doos, fietskoffer of … hoes.” De baas komt er bij. Ook die is onverbiddelijk. “Zo kan het niet.” Pas nadat we hem de informatie op de Transavia site hebben laten zien én de site van de Vakantiefietser, waarop onze hoezen worden omschreven als hoezen, bedoeld voor het vervoer van fietsen per vliegtuig gaat hij, duidelijk met tegenzin, akkoord. “Nou, vooruit dan maar,” gromt ie.
Alles bij elkaar heeft dit gedoe ons ruim een uur gekost. En inmiddels staat er in de vertrekhal een enorme rij voor de securitycheck. Achteraan aansluiten svp. Maar waar? Tot onze schrik is de rij aangegroeid tot ver buiten de vertrekhal. Je moet nu wel een enorme optimist zijn om te denken dat we ons vliegtuig nog gaan halen.

Wat nu?
Bas stelt voor te gaan vragen of we mogen aanschuiven in de priority rij. Even later komt ie terug met goed nieuws. Dat mag! Meer goed nieuws: onze vlucht heeft 50 minuten vertraging. Er is nog hoop.
Wie vandaag de dag wil vliegen moet wel beschikken over stalen zenuwen.
Vliegveld Eindhoven beschikt over acht veiligheidspoortjes, waarvan er 4 (vier!) in bedrijf zijn…. Nou ja, uiteindelijk kunnen we, drie kwartier later dan gepland, aan boord in een stampvol vliegtuig.
Aankomst in Bilbao
Na een vlucht van 1 uur en 40 minuten landen we op Aeropuerto Bilbao, waar we lang moeten wachten op onze bagage en nog langer op onze fietsen. Hier en daar is het een en ander verbogen, maar verder valt de schade mee. Nu snel de fietsen weer fietsklaar maken en op naar hostal Quartier Bilbao in de oude binnenstad. Tussen de luchthaven en de stad ligt een 300 meter hoog heuvelruggetje met een paar gemene klimmetjes die we grotendeels wandelend afleggen. Hellingen van 19% zijn zelfs voor krasse knarren zoals wij van het goed net iets te veel. Eenmaal boven dalen we voorzichtig af. Onderweg waarschuwt een bord ons voor een helling van 22%. (Bas beweert later dat de vonken van z’n remblokken sprongen.)
Het hostal hebben we laten weten dat we pas na half elf zullen aankomen. Dan is de voordeur al dicht, maar geen probleem, want alstublieft: hier is de code van de voordeur, die ook geldt voor jullie kamer.
Het hostal is snel gevonden. Maar helaas, de voordeur blijft hermetisch gesloten, hoe vaak we de code ook intoetsen. Gelukkig komt er nog een late gast aan, van wie de code wél werkt.
Ook de kamerdeur blijkt niet te reageren op de code. Dus besluiten we in arren moede maar te gaan slapen op de banken van de fel verlichte receptie, geteisterd door de herrie die een jichtige koelkast en een niet werkende airco verspreiden. We houden de moed erin!

Dag 2: 15 september
Bilbao
Laatste dag in Spanje (voor mij, niet voor Bas en Han)
Een dag in het mooie Bilbao begint met een verontrustend telefoontje. Marry belt mij op dringend advies van onze buurman. Zij heeft de afgelopen nacht hevige maagkrampen gehad, waarvoor zij afgelopen week bij de huisarts is geweest. Het middel dat hij voorgeschreven heeft zou met één dag moeten helpen. Dat blijkt dus niet het geval. Zij kan vanochtend nog terecht bij onze huisarts.
We besluiten de stad in te gaan en nadere berichten af te wachten. Eerst maar eens een Americano op het Plaza Nuova. Weer zo’n schitterend plein, waarvan er zo veel zijn in Spanje (en zo weinig in Nederland).
We slenteren langs de rivier richting dé toeristische hotspot van Bilbao: het Guggenheim museum. Natuurlijk had ik daar wel eens foto’s van gezien, maar wat een prachtig en imposant gebouw is dat zeg. We twijfelen even of we wel naar binnen zullen gaan. Bas is er een paar weken geleden nog in geweest en Han en ik zijn niet zo van die museummensen. Moderne kunst: daar worden we beiden nogal giechelig van.




Bas posteert zich achter een canja op het terras, en Han en ik gaan toch maar even naar binnen. En daar hebben we geen spijt van. Vooral de collectie antieke auto’s, waaronder een doormidden gezaagd exemplaar van mijn eerste auto: een witte Mini, modeljaar 1967.
Via appjes weet ik inmiddels dat de huisarts Marry heeft doorverwezen naar een specialist. Zij vertrouwt het blijkbaar niet. Wat te doen? Terugvliegen of doorfietsen?
Ik besluit vriendin Rina te bellen met wie Marry volgende week naar Terschelling zal gaan.
Rina begrijpt mijn dilemma. Nader onderzoek zal pas volgende week plaatsvinden. “Wat is de volgende plaats van waaruit je eventueel terug kunt?” “Burgos”
Zij belooft Marry de komende dagen Marry te ondersteunen en ik besluit in ieder geval nog twee dagen door te fietsen en in Burgos het besluit te nemen: door- of teruggaan.
Tijdens het ‘menu del dia’ belt Marry mij vanuit de spoedeisende hulp in Rijnstate. De pijn is niet meer om uit te houden.
Het besluit: zo snel mogelijk terug is nu de enige optie. Er gaat morgenochtend een vlucht naar Eindhoven. Maar wat te doen met de fiets? Midden in de nacht per fiets over die vreselijke bergrug naar het vliegveld zou onverantwoord zijn. Volgens de site Camino fietsvervoer kan de fiets ook opgehaald worden in Gran Hotel Bilbao, in Bilbao. Maar of dat nog steeds kan? De telefoon van Camino blijkt buiten gebruik.
In Gran Bilbao blijkt, dat ik alleen de fiets kan achterlaten als ik daar ook een kamer neem. Er zijn nog vijf kamers beschikbaar á €105. We spreken af, dat ik receptioniste Irati zal bellen, zodra ik zeker weet of Camino de fiets daar kan ophalen.
Onderweg naar het hotel lukt contact met Theo Schellens van Camino via Whatsapp wél. Het kan! Nu snel een ticket boeken.
Ik bel Irati en vraag haar een kamer en taxi voor morgenochtend te reserveren. Vreemd dat zij mij aan het eind van het gesprek doorverbindt met iemand anders, waarna de verbinding wordt verbroken.
Terug in het hostal belt Marry. Ze is weer thuis. Het vermoeden is: een ontsteking in de maag, veroorzaakt door een bacterie.
We besluiten mijn laatste avond in Spanje te ‘vieren’ met tapas en bier.


Wanneer ik rond 21:30 afscheid neem van de mannen, zij gaan natuurlijk door, weet ik met moeite mijn tranen te bedwingen.
Bij aankomst in Gran Bilbao wacht een nieuwe teleurstelling. Irati beweert dat zij die middag gezegd heeft dat zij mij zal doorverbinden met een collega die de reservering in orde zal maken. (Wat ik blijkbaar niet goed begrepen heb). En nu is er geen enkele kamer meer beschikbaar. Ja, de suite, maar die kost €325 per nacht. Exclusief ontbijt. Zij ziet mijn wanhoop en regelt via haar manager dat ik de kamer kan ‘krijgen’ voor €225. Zuchtend ga ik akkoord. Ik heb verder weinig keus.
Ik breng mijn fiets naar het fietsenhok, begeef mij naar mijn meer dan decadente suite, (een groter contrast met het hostal is ondenkbaar) neem een regendouche, zet de wekker op 5:45 en val als een blok in slaap.


Dag 3: 16 september
Bilbao – Heveadorp
Gisteravond nog even Theo Schellens van Camino fietstransport geappt. Moet de fiets nu wel op slot, of juist niet? Er stond nog een Santos Travelmaster in het fietsenhok: op slot. De eigenaar heeft vast van Theo gehoord dat dit mag/moet. Dus heb ik de fiets op slot gezet. Theo heeft nog niet gereageerd op mijn bericht. Geen nieuws is goed nieuws, zullen we maar denken.

De taxi staat binnen 5 minuten voor de deur en brengt mij in ca 20 minuten op de luchthaven.
Mijn vlucht is vertraagd. Dat begint al goed. En terwijl ik in de rij voor de incheckbalie sta reageert Theo Schellens op mijn app van gisteravond. “Fiets niet op slot, anders blijft hij staan”. Ik stel voor het sleuteltje op te sturen. Maar Theo is al onderweg naar Spanje en zou de fiets a.s zondag kunnen ophalen. Anders pas over drie weken.
Hij appt “e-bike?” “Nee, een 18 kilo zware Santos”. Ik stuur hem een foto van de fiets en vraag hem z’n hand over ‘t hart te strijken.
Terwijl ik dat appje tik stoot een medepassagier, een vent met een onsympathieke Karpatenkop, mijn iPhone uit mijn hand. Na de val op de stenen vloer werkt het toestel gelukkig nog, maar er zit wel een ster in het scherm (**) . Vul tussen de haakjes (**) een krachtterm naar keuze in.
Wanneer ik aan boord ga, heb ik nog geen reactie op mijn app van zojuist Communiceren is niet Theo’s sterke kant.
Eindelijk de lucht in
Dit verslag tik ik tijdens mijn vlucht naar Eindhoven. Terwijl ik wachtte op vertrek brak de zon door. Buiten was het 20 ℃. Ultiem fietsweer. Bas en Han zitten nu lekker te stoempen en ik? Ik zit godverdomme in dit kutvliegtuig. Sorry, het moest er even uit.
Het is niet anders. Als het met Marry maar goedkomt. Hopelijk blijkt de voorlopige diagnose (een maagzweer) juist.
Aankomst in het pandemonium dat Eindhoven Airport heet
De bagagehal staat stampvol met reizigers die op hun koffer wachten. Het gaat nog minstens een uur duren voordat ik mijn flightbag met daarin mijn Ortlieb fietstassen, helm etc van de band kan plukken, dus ruimschoots tijd om een slot aan mijn verslag te breien.
Appjes, van degenen die onze belevenissen volgen op Polarsteps, stromen binnen. Dank voor jullie medeleven!
Nog steeds niks gehoord van Theo Schellens.
In Arnhem kom ik net op tijd aan om de bus van 16:14 naar Heveadorp te kunnen halen. Mooi, dan hoef ik buurman Mark niet te bellen of hij mij komt ophalen.
Om half vijf laat bus 51 echter nog steeds op zich wachten. Wat is er aan de hand? De FNV heeft het personeel opgeroepen tot een staking. De chauffeur van bus 51 staakt blijkbaar mee. Wel ja, na zo veel tegenslag kan dit er ook nog wel bij. Dus toch Mark maar even gebeld die mij comfortabel thuisbrengt.
En zo komt er een eind aan een reis waar ik me zo enorm op verheugd had. De laatste kans om nog eens een fietsreis te maken in het prachtige Spanje is verkeken. Jammer!
Wat een verhaal Lex, bijna onrealistisch. Op de eerste plaats hoop ik dat het met je vrouw weer goed gaat. Op de teeede plaats voor jou natuurlijk een desillusie dat je niet op de fiets in Spanje zit. Maar ik begrijp dat de belevenissen te volgen zijn op Polarsteps . Is het mogelijk om mij toe te voegen als volger? Dat zou ik erg fijn vinden aangezien de El Cid route ook nog op ons lijstje staat. Mijn mobiele nr: 06.53738323 Dank je en nog veel fietsplezier in de toekomst
LikeLike
Dag André, dank voor je bemoedigende reactie. Die stel ik erg op prijs. Marry moet een aantal onderzoeken ondergaan, daarna weten we meer. In haar situatie is nog niets veranderd, dus het is heel goed dat ik onze reis heb afgebroken. Mijn fietsvrienden doen niets met Polarsteps. Dus helaas kun je hun ElCid avonturen niet volgen. Kennissen van mij hebben voor corona de El Cid route gefietst. Hun verslag staat wel op Polarsteps. (José Steenvoorden). Op de site van Europafietsers, staat op de pagina van de El Cid route ook een Polarsteps verslag. Hebben wij een paar tips uit gehaald. Ik zal je in ieder geval toelaten als volger op Polarsteps. Wie weet heb ik te vroeg gesomberd dat ik nooit meer in Spanje zal fietsen. De Ruta Iberica lijkt mij ook fantastisch. Dus, wie weet. Groet! Lex
LikeLike
Dag Lex, bedankt voor je antwoord. Jammer van el Cid, maar de verzorging van je vrouw gaat voor. Ik ga zeker het verslag van José en op Europafietsers nalezen over de route van el Cid. Ook jouw eerdere verslagen over de Zilverroute en de route Frances waren voor ons erg inspirerend en leerzaam en hebben we opgevolgd. Prachtig ! . Dank je.
LikeLike
Beste Lex, ik ken je niet, maar bij het zoeken naar fietsverhalen zag ik je stukje over El Cid, wat een pech zolang naar uitgekeken en dan niet door kunnen gaan. Wij hebben de route in juni gefietst en ons verslag staat op Polarsteps, ik denk dat dat het verslag is waar je in het stukje hierboven naar verwijst. Het is een fantastische route, hopelijk kun je hem nog een keer fietsen. Groeten Rianne
LikeGeliked door 1 persoon
Jammer Lex ik las je artikel vanmorgen, Hoe is het nu met Marry , je weet je had ook mij kunnen bellen ik wel druk maar ik staat altijd klaar voor jullie, heel veel sterkte, en ik bel je nog ,
LikeLike
Hallo Lex, Zelf heb ik wat in Nederland gefietst, eerst alleen bij vrienden op fiets, daarna met een vriend Rik met de tent. Toen heb ik een overbelasting in m’n knieën opgelopen, rusten, een bikefitting laten doen en m’n steunzolen dragen. Heb de fiets vakantie met m’n zoon moeten uitstellen. Nu aan ’t toeren met nieuwe camper in Duitsland, nu in Koblenz. In het najaar gaan we met camper naar Spanje, langs Portugal. Voor? Maanden. En volgend jaar naar Compostella met Rik. De reis, van jullie naar Nice, willen m’ n zoon en ik later ook doen. Nog veel plannen. Wat ik dit jaar zeer mooi vond was van Gouda naar Rosmalen via knooppunten, met onder weg Oude water en Schoonhoven. Veel plezier, gezondheid en voorzichtig. Ik hou jullie reis in’t oog. Ben benieuwd. Groetjes Ferdi
LikeLike
Oei Lex, Excuses had het bericht niet helemaal gelezen. Wat sneu voor je vrouw en jou. Gelukkig geen zeer ernstige ziekte, je weet wel, dit is op te lossen en fietstochten kunnen overgedaan worden. Veel sterkte voor je vrouw. Misschien dat we elkaar eens treffen op een camperplaats. Groetjes Ferdi
Op za 17 sep. 2022 09:18 schreef ferdinand de keersmaeker < ferdidekeersmaeker@gmail.com>:
LikeLike
Hé Lex. Na ons app contact jouw blog opgezocht. Jammer dat deze tocht, waar jij je zo op verheugd had, een onverwacht einde kent. Gezondheid van Marry gaat uiteraard voor alles en ik hoop dat ze snel zal herstellen ! We leven met jullie mee en houden contact.
LikeLike